وبلاگ
سنسور دمای آب و علائم خرابی
فهرست مطالب
سنسور دمای آب و علائم خرابی
خرابی سنسور دمای آب که با نام رایج‌تر «فشنگی آب» نیز شناخته می‌شود، باعث بروز مشکلات جدی در ماشین خواهد شد. این سنسور یکی از قطعات مهم در سیستم خنک‌کاری خودرو است که در این مقاله از مجله چین اپ به آن می‌پردازیم.
این قطعه کوچک وظیفه دارد دمای مایع خنک‌کننده (آب رادیاتور) را به‌صورت لحظه‌ای اندازه‌گیری کرده و اطلاعات آن را به ECU ارسال کند. بر اساس داده‌های این سنسور، ECU می‌تواند زمان مناسب برای روشن و خاموش شدن فن را تعیین کرده و همچنین تنظیمات مربوط به دور کند یا تند فن را کنترل کند.
محل نصب سنسور دمای آب
این سنسور معمولاً در قسمت بالای موتور، روی محفظه ترموستات نصب می‌شود؛ جایی که جریان مایع خنک‌کننده عبور می‌کند و امکان سنجش دقیق دمای آن وجود دارد.
وظایف اصلی سنسور دمای آب
- ارسال دمای آب به ECU
اطلاعات این سنسور برای کنترل مصرف سوخت، زمان جرقه‌زنی شمع‌ها و عملکرد بهینه موتور بسیار ضروری است.
- فعال‌سازی فن خنک‌کننده
با توجه به دمای گزارش‌شده، ECU فن را در حالت تند یا کند به کار می‌اندازد تا مانع از داغ شدن بیش از حد موتور شود.
- نمایش دما روی صفحه آمپر
بخش دوم سنسور با نشانگر صفحه کیلومتر در ارتباط است تا راننده بتواند از وضعیت دمای موتور مطلع باشد.
- تنظیم نسبت سوخت و هوا
ECU با در نظر گرفتن دمای موتور، میزان پاشش سوخت را تنظیم می‌کند. مثلاً در دمای پایین، سوخت بیشتری تزریق می‌شود تا موتور راحت‌تر روشن شود.
نحوه عملکرد سنسور دمای آب
مبنای عملکرد این سنسور بر پایه تغییر مقاومت الکتریکی با دما است. به این صورت که با افزایش دما، مقاومت الکتریکی سنسور کاهش یافته و ولتاژ خروجی آن نیز تغییر می‌کند. این تغییر ولتاژ به ECU منتقل می‌شود و پردازش آن منجر به اقدامات لازم برای کنترل عملکرد موتور می‌گردد.
علائم خرابی سنسور دمای آب
خرابی فشنگی دمای آب می‌تواند نشانه‌های مشخصی روی عملکرد خودرو بر جای بگذارد:
ارسال دمای اشتباه به ECU
ارسال اشتباه دما از سنسور به ECU می‌تواند مستقیماً روی عملکرد موتور تأثیر بگذارد. اگر سنسور دمای موتور را بیشتر از مقدار واقعی نشان دهد، ECU تصور می‌کند که موتور گرم است و سوخت کمتری تزریق می‌کند. در نتیجه، موتور در حالت سرد روشن نمی‌شود یا به سختی روشن می‌شود و عملکرد ضعیفی خواهد داشت. از سوی دیگر، اگر سنسور دما را کمتر از حد واقعی گزارش کند، ECU سوخت بیشتری وارد موتور می‌کند که باعث بالا رفتن مصرف سوخت، تولید دود سیاه از اگزوز و کاهش راندمان موتور می‌شود.
روشن نشدن فن هنگام داغی موتور
در صورتی که سنسور دمای آب اطلاعات نادرستی از دمای پایین ارسال کند، ECU تشخیص نمی‌دهد که موتور به دمای بحرانی رسیده است. در نتیجه، فرمان روشن شدن فن صادر نمی‌شود. این مشکل می‌تواند باعث افزایش بیش‌ازحد دمای موتور، جوش آوردن، آسیب به واشر سرسیلندر یا حتی تاب برداشتن سیلندر شود.
کارکرد بی‌دلیل فن در حالت سرد
در حالت برعکس، اگر سنسور دمای آب دمای بسیار بالایی را به‌اشتباه گزارش کند، ECU تصور می‌کند موتور داغ است. در نتیجه، فن بلافاصله بعد از استارت زدن خودرو (حتی در هوای سرد) شروع به کار می‌کند. این وضعیت باعث مصرف برق اضافی، کاهش عمر فن و اختلال در تنظیم دمای بهینه موتور می‌شود.
عملکرد نامنظم موتور هنگام سرد بودن
وقتی خودرو تازه روشن می‌شود، ECU بر اساس دمای سنسور باید سوخت بیشتری تزریق کند تا موتور راحت‌تر گرم شود. اگر اطلاعات اشتباهی از دمای آب دریافت کند، ممکن است مقدار سوخت تزریق‌شده ناکافی یا بیش از حد باشد. در نتیجه، موتور لرزش پیدا کرده یا دور موتور نوسان خواهد داشت و عملکرد آن روان نخواهد بود.
افزایش مصرف سوخت
اگر ECU به دلیل دریافت اطلاعات اشتباه از سنسور تصور کند موتور هنوز سرد است، تزریق سوخت را افزایش می‌دهد. این باعث مصرف سوخت بالاتر از حد نرمال خواهد شد. همچنین، پاشش سوخت بی‌موقع یا بیش از حد، می‌تواند منجر به احتراق ناقص و خروج دود سیاه شود.
روشن شدن چراغ چک
یکی از وظایف ECU بررسی صحت داده‌های سنسورهاست. اگر داده‌های سنسور دمای آب غیرمنطقی یا متغیر باشند، ECU به عنوان کد خطا آن را ذخیره کرده و چراغ چک روی داشبورد روشن می‌شود. این چراغ هشدار می‌دهد که باید خودرو توسط دیاگ بررسی شود.
افت قدرت موتور
اطلاعات اشتباه از دمای موتور می‌تواند باعث اختلال در تنظیم نسبت سوخت و هوا شود. در چنین شرایطی، احتراق بهینه‌ای صورت نمی‌گیرد و موتور توان کافی برای شتاب‌گیری و عملکرد روان نخواهد داشت. افت قدرت در سربالایی، در هنگام شتاب‌گیری یا حین روشن کردن کولر محسوس می‌شود.
کارکرد مداوم فن
اگر سنسور به‌طور دائم دمای بالا را گزارش کند، ECU دستور توقف فن را صادر نمی‌کند. در این صورت، فن دائماً روشن می‌ماند، حتی اگر موتور کاملاً سرد باشد. این وضعیت نه تنها باعث کاهش عمر فن می‌شود، بلکه ممکن است باتری را نیز تحت فشار قرار دهد و در درازمدت آسیب‌هایی به سیستم برقی وارد کند.
خروج دود سیاه از اگزوز
دود سیاه معمولاً نشانه تزریق بیش از حد سوخت است. اگر سنسور دمای آب دمای پایین را به‌اشتباه گزارش کند، ECU برای جبران آن، سوخت بیشتری تزریق می‌کند. سوخت اضافه‌ای که نسوخته باقی می‌ماند، از اگزوز خارج شده و به شکل دود سیاه قابل مشاهده است. این وضعیت علاوه بر افزایش مصرف سوخت، باعث آلایندگی شدید و مردودی در معاینه فنی می‌شود.
انواع سنسور دمای آب بر اساس رنگ
- سنسور قهوه‌ای
کنترل‌کننده یونیت فن؛ فرمان راه‌اندازی فن را صادر می‌کند.
- سنسور سبز
مربوط به صفحه آمپر و نمایش دمای لحظه‌ای به راننده.
- سنسور آبی
ارسال اطلاعات دما به ECU برای مدیریت احتراق و سوخت.
موضوعات مرتبط:
- سنسور اکسیژن چیست؟
- ترموستات چیست و چگونه کار می‌کند؟
چیناپ مرجع تخصصی لوازم یدکی خودروهای چینی
